|
|||
|
|||
Σχιζοφρένεια με έναρξη στην παιδική ηλικία: χαρακτηριστικά και ιδιαιτερότητες
KOΥMOYΛΑ Α.
Παιδοψυχίατρος, Διευθύντρια Α' Παιδοψυχιατρικού Τμήματος, Παιδοψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής
Περίληψη
Η σχιζοφρένεια με πολύ πρώιμη έναρξη, είναι μια σπάνια και συνήθως σοβαρή μορφή της σχιζοφρένειας, με έναρξη των ψυχωτικών συμπτωμάτων μέχρι τα 12 έτη. Παρά τα λίγα επιδημιολογικά δεδομένα υπολογίζεται ότι η συχνότητα της σχιζοφρένειας για τις ηλικίες 2-12 ετών είναι μικρότερη από 1/10.000 παιδιά.
Τα κυριότερα θέματα που έχουν απασχολήσει τη διεθνή βιβλιογραφία είναι:
α) Η ύπαρξη συνέχειας μεταξύ της σχιζοφρένειας στα παιδιά και στους ενήλικες. Τα ευρήματα στις κλινικές, νευροψυχολογικές, απεικονιστικές και νευροβιολογικές μελέτες υποστηρίζουν την υπόθεση ότι υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ της παιδικής και της ενήλικης σχιζοφρένειας. Για το λόγο αυτό, τα κριτήρια του DSM-IV και του ICD-10 για τη σχιζοφρένεια, ισχύουν για όλο το ηλικιακό φάσμα αλλά είναι δύσκολη η εφαρμογή τους σε ορισμένες περιπτώσεις. β) Η σχέση της σχιζοφρένειας στην παιδική ηλικία με τον αυτισμό. Σήμερα η σχιζοφρένεια και ο αυτισμός θεωρούνται δύο ξεχωριστές διαταραχές που διαφέρουν στην ηλικία έναρξης και σε άλλα κλινικά χαρακτηριστικά. γ) Το σημαντικό ποσοστό των "άτυπων ψυχώσεων" στην παιδική ηλικία.
Η αναπτυξιακή προσέγγιση για την σχιζοφρένεια με πολύ πρώιμη έναρξη αφορά:
α) τα αναπτυξιακά πρόδρομα γεγονότα (developmental precursors) ή/και αναπτυξιακά ελλείμματα στη λειτουργικότητα, που αφορούν κυρίως το λόγο, την κινητικότητα και την κοινωνικότητα, τα οποία θεωρούνται προνοσηρά συμπτώματα (premorbid symptoms). β) Το γεγονός ότι η συμπτωματολογία και τα νευροβιολογικά ευρήματα σχετίζονται με την αναπτυξιακή φάση του παιδιού. γ) Η συνύπαρξη νοητικής υστέρησης, διάχυτων αναπτυξιακών διαταραχών ή συνδρόμου Asperger, καθιστά ακόμη πιο δύσκολη την αξιολόγηση των ψυχωτικών συμπτωμάτων.
Τα τελευταία ερευνητικά δεδομένα υποστηρίζουν την ύπαρξη δύο πιθανών συνδρόμων, του Multidimensionally impaired (MDI) που ανήκει στο φάσμα της σχιζοφρένειας και του Multiple Complex Developmental Disorder (MCDD) που ανήκει στο φάσμα του αυτισμού. Τα δύο σύνδρομα παρά τις διαφοροποιήσεις τους έχουν πολλά παρόμοια χαρακτηριστικά όπως παροδικά ψυχωτικά συμπτώματα, συναισθηματική αστάθεια, μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες και γνωσιακά ελλείμματα.
Τέλος, είναι σημαντικό να αναγνωρίζονται έγκαιρα τα πρόδρομα συμπτώματα της σχιζοφρένειας προκειμένου να υπάρχει συστηματική παρακολούθηση και έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση που θα περιλαμβάνει φαρμακοθεραπεία, εκπαίδευση κοινωνικών δεξιοτήτων και ψυχοεκπαίδευση οικογένειας.
Λέξεις κλειδιά: Σχιζοφρένεια με πολύ πρώιμη έναρξη, παιδική σχιζοφρένεια, παιδική ψύχωση, ιδιαιτερότητες.
